EN NL
same-d

Terug naar het Westeinde

Afbeelding

Vanaf 1 september 2019 zijn wij weer terug op het Westeinde. Wederom op een zeer bijzondere en monumentale locatie.
Ons nieuwe werkadres is Westeinde 26a, op een paar honderd meter van treinstation Voorburg.
De nieuwe werkplek is op de bovenste verdieping van het koetshuis uit 1869 van Landgoed Middenburg.
 

Bovenste etage van Koetshuis Landgoed Middenburg

 

Hek bij ingang van Landgoed Middenburg


Informatie over het Landgoed Middenburg:

Huize Middenburg ligt, evenals Vreugd en Rust, midden in het park, vanaf de Vlietkant ietwat verscholen achter de bomen en de bosschages van onder andere rododendrons. De oudste versie van het huis werd gebouwd in 1655 door Johan van der Dussen. Volgens een oude tekening bestond het huis uit twee vleugels evenwijdig aan de Vliet met in het midden een hoge driekantige toren met een piramidevormig dak. Verder had Middenburg volgens oude beschrijvingen een ‘playsant speelhuysje aan de Vliet’, een tuin, een boomgaard, warmoesland, een vijver die uitwaterde in de Vliet, een tuinmanshuis en een stal voor zes paarden. In een latere akte wordt het uitzicht vanuit de theekoepel over de Vliet geroemd met de omschrijving: ‘ver uytsiende Speelhuys over het water’. De vijver heette, naar de vissen die erin rondzwommen, ook wel een ‘goudvisch kom’.

Aan de oostkant lag een sloot waarover de buitenplaatseigenaar vrije doorvaart had. Ik zie dat die sloot inmiddels is gedempt. Wellicht dat het kleine haventje naast Bijdorp nog een klein restant is. Middenburg ontwikkelde zich al snel tot een ware lusthof met geschoren hagen, leifruitbomen, druivenkassen en ‘uitlandse’ gewassen met onder andere laurier, ananasplanten, oranjeboompjes en granaatbomen.

Aan de Vliet stonden naast het speelhuis twee banken, vermoedelijk een variant op de uitzit van Hofwijck. Dat de eigenaar ook meedeed aan de laatste mode bleek uit de Turkse tent die volgens een akte uit 1760 in het bos van Middenburg was geplaatst. Zo’n Turkse tent was een folly, een tuinrariteit, waarin de eigenaar en zijn gasten beschut tegen de zon of de regen gesprekken kon voeren, iets eten en drinken. Cornelis Haga, een zeventiende-eeuwse bewoner van de Voorburgse buitenplaats Vrijburg, had de basis gelegd voor die belangstelling voor het nabije oosten. Hij had bij de Turkse sultan diverse handelsvoordelen voor de Hollanders weten te bedingen en werd de eerste Hollandse ambassadeur in Constantinopel. In januari 1869 kwam Middenburg in handen van een nieuwe eigenaar: Felix Andries Vriese. Hij liet het oude buitenhuis afbreken en vervangen door een geheel nieuw huis. Een gedenksteen herinnert eraan dat ‘Deze steen is gelegd door Vrouwe M.A.M. Vriese geb. Schiff den 8den Mei 1869’.

Het nieuwe huis had aan de Vlietzijde, evenals het afgebroken gebouw, in het midden een erker in de vorm van een driekantige toren. Ditmaal zonder torendak, maar nog steeds een mooie verwijzing naar een veelkantige theekoepel. Zoals gebruikelijk werden in 1869 de sloopmaterialen die nog prima hergebruikt konden worden, te koop aangeboden. Het Dagblad van Zuidholland en ’s Gravenhage van 22 november 1869 gaf een indrukwekkende opsomming met gebruikelijke zaken als kozijnen, blinden, zonneschermen, marmeren vloertegels, witte tegeltjes en blauwe dakpannen. Maar ook bijzondere zaken werden geveild, waaronder een ‘eikenhouten Trap met Balustres’ en een ‘Mahony-buffet’. In de advertentie werd, zoals vaker, weer het voordeel van de ligging aan de Vliet benadrukt met de toevoeging: ‘Kunnende alles zeer gemakkelijk te water worden vervoerd.’

In 1917 werd aan weerszijden van de toren een serre aangebouwd, waardoor de toren enigszins ingesloten raakte. Het nieuwe pand kreeg vanaf 1934, toen het in handen kwam van de gemeente Voorburg, verschillende bestemmingen, zoals rusthuis, familiepension, lyceum en Dienst Openbare Werken.

In 1940 lagen er plannen om het huis af te breken en plaats te maken voor een nieuw te bouwen ziekenhuis. Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog betekende uitstel van deze plannen en de redding van Huize Middenburg. Het ziekenhuis werd uiteindelijk verderop gebouwd naast Huize Heeswijk. Middenburg is momenteel weer in particuliere handen. Langzaam doorlopend zie ik dat de oude goudviskom allang is vervangen door een mooie slingervijver aan de Vlietkant. Even verderop staat nog steeds de lange laan met lindeboompjes, dwars op de Vliet. Het is een overblijfsel van een oude lindenberceau, naar een ontwerp van tuinarchitect Poortman, waaronder vroeger de bewoners heerlijk beschut konden wandelen, zonder dat de bleke gelaatskleur van de deftige dames werd bedreigd door zonnestralen. Een zongebruinde huid was immers het kenmerk van landarbeidsters en dus verre van chic.

Bron: Vlietboek
 

 

Spread van Vlietboek over Landgoed Middenburg
info@same-d.nl
+31(0)70 3000 878
Voorburg, NL
Johannesburg, SA

Aanmelden voor nieuwsbrief

same-p - photography is onderdeel van same-d
© , same-d, Alle rechten voorbehouden